Contempleren voor meer omvattende inzichten

Wat houdt contempleren in een tempel in?

Het woord "contemplatie" heeft verband met het Latijnse woord "contemplari", wat "aanschouwen" of "beschouwen" betekent. Het verwante woord "tempel" heeft een diepe associatie met rust, reflectie en spiritualiteit. In veel culturen worden tempels gezien als heilige plekken waar men zich kan terugtrekken om te mediteren, te bidden of gewoon stil te zijn en te reflecteren. Bij contemplatie in een tempelachtige omgeving kan verbondenheid met iets groters dan onszelf worden ervaren.

Ego en afscheiding

Contemplatie omvat vaak het overstijgen van het ego, het tijdelijk opzij zetten van onze persoonlijke voorkeuren, wensen, verlangens en identificaties. Het ego vertegenwoordigt ons gevoel van afgescheidenheid, onze individualiteit en onze neiging om de wereld te interpreteren vanuit ons persoonlijke perspectief.
Tijdens contemplatie streven we naar een staat van bewustzijn waarin we ons niet langer strikt identificeren met ons ego, maar eerder proberen een ruimer perspectief te omarmen. Dit kan betekenen dat we onze eigen behoeften en verlangens tijdelijk op de achtergrond plaatsen om een dieper begrip te verkrijgen van de situatie of om ons meer open te stellen voor de ervaringen en perspectieven van anderen.

Productieve stilte?

Stilte en reflectie zijn meer dan alleen maar luisteren naar je gedachten; ze gaan over het openstellen voor iets (vormloos) dat dieper is dan alleen onze gedachten. Het is het bewust worden van de innerlijke stilte waarin gedachten opkomen en weer vervagen, terwijl we een dieper en breder inzicht en bewustzijn ervaren dat moeilijk in woorden te vatten is.
In deze stilte kunnen we verbinding maken met een diepere bron van wijsheid en intuïtie, die ons kan leiden naar inzichten en begrip dat niet louter het product is van onze bewuste denkprocessen. Het is in die momenten van stilte en bewustzijn dat we de mogelijkheid hebben om onze ervaringen te interpreteren, betekenis te vinden en ons bewust te worden van ons innerlijk zelf.
Het omzetten van deze ongrijpbare ervaringen naar beelden en gedachten kan een manier zijn om ze te begrijpen en te communiceren met anderen. Kunst, poëzie, meditatie en contemplatie zijn allemaal manieren waarop we proberen uitdrukking te geven aan de diepere dimensies van ons bestaan die we in stilte ervaren.
Contempleren doe je optimaal zonder een doel na te streven of om productief te zijn. Laten we dat wel verwachtingsvol afwachten een vorm van wensdenken noemen.

Wensdenken vermijden

Het onderscheid tussen wensdenken en contemplatie kan soms subtiel zijn, maar er zijn een paar belangrijke verschillen om op te letten.

Objectiviteit versus subjectiviteit

Bij contemplatie gaat het om de realiteit te observeren zoals die is, zonder oordeel of vooroordeel. Wensdenken daarentegen kan sterk subjectief zijn, waarbij onze verlangens en emoties de neiging hebben om onze perceptie van de realiteit te kleuren.

Diepte van reflectie

Contemplatie betreft het grondig overdenken van een kwestie, vaak met een open geest en zonder vooraf vastgestelde conclusies. Wensdenken kan oppervlakkiger zijn en gebaseerd zijn op het verlangen naar een specifiek resultaat zonder diepgaande reflectie over de mogelijke consequenties.

Emotionele betrokkenheid

Bij contemplatie gaat het erom emoties te observeren en te begrijpen zonder erdoor te worden overweldigd. Wensdenken kan sterk worden beïnvloed door onze emoties, waarbij we geneigd zijn om te geloven in wat we willen geloven, zelfs als het niet overeenkomt met de realiteit.

Open staan voor mystieke inzichten

Contemplatie impliceert een zekere mate van openheid voor nieuwe inzichten en perspectieven. Het gaat erom bereid te zijn onze overtuigingen en ideeën uit te dagen en te heroverwegen in het licht van nieuwe informatie. Wensdenken kan daarentegen resulteren in het vasthouden aan overtuigingen en ideeën, zelfs als ze niet worden ondersteund door feiten of ervaringen.

En zo kun je je open stellen in evenwaardigheid voor meer omvattende inzichten.
Je hoeft niet bang dat je door een tijd niet te communiceren of na te denken de verbinding met anderen verliest. Het kan zelfs een opstapje zijn naar mystieke ervaringen.

Mystiek is een spirituele ervaring waarbij individuen een directe verbinding voelen met het goddelijke, het universele of de ultieme realiteit. Het overstijgt vaak conventionele religieuze dogma's en gaat diep in op het besef van eenheid met alles wat is. Mystieke ervaringen kunnen gepaard gaan met gevoelens van extase, eenheid en transcendentie.

Contemplatie daarentegen is een proces van diepgaande reflectie en innerlijke beschouwing. Het gaat om het stillen van de geest en het openstellen voor diepere niveaus van bewustzijn. Tijdens contemplatie kunnen mensen zich bewust worden van de onderliggende eenheid en verbondenheid van alle dingen en levende wezens. Eenheid in oneindige verscheidenheid zien. Een zelf vormloze God als verschijning in alle levensvormen ontmoeten.

Dus, terwijl contemplatie een methode is om toegang te krijgen tot diepere spirituele inzichten en bewustzijn, kunnen mystieke ervaringen worden gezien als een culminatie van dat proces, waarbij men direct ervaart en de eenheid van alles voelt. In die zin kunnen contemplatie en mystiek als complementair worden beschouwd, waarbij contemplatie de weg bereidt voor en kan leiden tot mystieke inzichten en ervaringen van eenheid.

Spirituele dooddoeners?

De bal dood leggen of van koers veranderen

Spirituele dooddoeners zijn ideeën, overtuigingen of uitspraken die vaak worden gebruikt in spirituele kringen, maar die eigenlijk niet behulpzaam of zelfs schadelijk zijn voor iemands groei en welzijn.
Hieronder volgen enkele voorbeelden van spirituele dooddoeners.

"Alles gebeurt met een reden" - Hoewel dit idee sommige mensen kan helpen om betekenis te vinden in moeilijke situaties, kan het anderen het gevoel geven dat ze geen controle hebben over hun leven of dat hun lijden gerechtvaardigd is.

"Je moet loslaten en overgeven" - Het idee van loslaten kan nuttig zijn in bepaalde situaties, maar het kan ook suggereren dat iemand moet berusten in hun lot of hun emoties moet onderdrukken in plaats van ze te erkennen en ermee om te gaan.

"Positief denken is de sleutel tot succes" - Hoewel positief denken nuttig kan zijn in sommige situaties, kan het ook leiden tot schuldgevoelens, schaamte en ontkenning van negatieve emoties en ervaringen.

"Je moet vergeven en vergeten" - Het idee van vergeving kan nuttig zijn in sommige situaties, maar het kan ook suggereren dat iemand zich moet onderwerpen aan mishandeling of misbruik en hun eigen grenzen moet negeren.

"Alleen liefde overwint angst" - Hoewel liefde belangrijk is, kan deze uitspraak mensen het gevoel geven dat hun angst of verdriet niet echt of belangrijk is, of dat ze niet goed genoeg zijn als ze zich niet constant in een staat van liefde bevinden.

Nog meer dooddoeners

‘Jij bent liefde, alles is liefde’.
‘Er is geen ander, alles is één’.
‘Alles is goed zoals het is’.
‘Wat is het geluid van één klappende hand?’.

Wie zich bezighoudt met spiritualiteit komt bovengenoemde uitspraken altijd wel eens een keer tegen. Om mensen aan het denken te zetten wordt daarbij niet verteld waarom het zo wordt gesteld. In dit artikel wordt het antwoord belicht vanuit de dooddoener. De dooddoener heeft een negatieve klank in de volksmond, zo van “een levendig gesprek wordt er op een vervelende manier mee doodgelegd”.
In dit artikel wordt het meer opgevat als het functioneel doodleggen van de bal in een voetbalspel. Om een bal onder controle te krijgen. Een bal wordt aangenomen, stilgelegd en verder meegenomen en doorgezet in het spel. In die positieve zin wordt het hier bedoeld. Een speelse vorm van omdenken.

‘Jij bent liefde, alles is liefde’

Deze uitspraak heeft twee lastige aspecten.
1.    Wie of wat je bent, je identiteit, is geen objectief gegeven.
2.    Wanneer iets voor alles geldt, heeft het weinig informatieve waarde.

Liefde is een veelzijdig maar ongrijpbaar begrip. Liefde leidt soms (tijdelijk, hopelijk vaak) tot het gevoel één te zijn met de ander. We doen er allemaal ervaring mee op en komen dan (hopelijk) tot de overtuiging dat we het gedrag van de ander als liefdevol mogen opvatten en we mogen hopen dat de ander dat ook (nog lang) van ons doet. Honderd procent zeker zijn we nooit van wat er in de ander omgaat, hoe lang en hoe diep we ook in de ogen van die ander blijven kijken of blijven doorvragen.
Wanneer we te geforceerd proberen zekerheid te krijgen over wat liefde is, raken we verwijderd van de liefde. Macht erotiseert, maar doet liefde kwijnen. Liefde laat zich niet dwingen. Het loslaten van de wens om zeker te zijn van de ander, geldt als liefdevol. Hiermee wordt vrijheid geschapen en vrijheid is ook zo’n ongrijpbaar concept. Het moge duidelijk zijn dat wanneer vrijheid en liefde op zo’n wijze aan elkaar worden verbonden dat het paradoxaal werkzaam is. Dat wil zeggen: het werkt zolang we het (oordelen) kunnen laten. Wanneer we dat niet kunnen (niet meer evenwaardig kijken), zijn we gedwongen zijn om de les opnieuw te leren. Tot in het oneindige. In die zin is alles liefde en jij en ik ook. Dit taalgebruik: "wie niet wil inzien dat alles liefde is, draagt niet bij aan een betere wereld" is een verkapte chantage. Chantage is als machtsmisbruik en doet liefde en vertrouwen verdwijnen. Beiden komen te voet en snellen weg te paard.

Vivian Gornick: liefde, seksuele vervulling en het huwelijk zijn niet meer de metaforische uitdrukkingen van succes en geluk die ze vroeger waren (bol.com).

‘Er is geen ander, alles is één’

Advaita (een term uit het Sanskriet) of non-dualiteit betekent ‘niet twee zijn’. Hier wordt het woord “eenheid” vermeden omdat het dan geen ruimte meer laat voor de observatie dat de wereld vooral (eigenlijk alleen maar) duaal wordt ervaren, namelijk in termen van tegenstellingen. Met die tegenstellingen kunnen we discrimineren in termen van onderscheiden en kunnen we leven. Was alles één blur dan waren we ten dode opgeschreven.
Het nut van kunnen onderscheiden is geen onderbouwing van de stelling dat de een meer of beter is dan een ander. We zijn één in ons evenwaardig zijn, niet gelijk.

Levinas: de verhouding tot de Ander is niet symmetrisch. Ik ben wel verantwoordelijk voor de Ander, maar ik kan niet uitgaan van het omgekeerde. Het wederkerige is zijn zaak.

‘Alles is goed zoals het is’

Het moge uit het voorgaande duidelijk zijn dat deze uitspraak begrepen kan worden als tegelijk waar en niet waar (en-en denken). De gedachte dat alles goed is zoals het is, kan leiden tot een passieve houding waarin men afwacht wat er gebeurt zonder actie te ondernemen om veranderingen te bewerkstelligen. Het kan echter ook leiden tot een meer accepterende en open houding ten opzichte van de realiteit, waardoor men beter in staat is om met moeilijke situaties om te gaan en er creatiever op te reageren.
Het is daarom belangrijk om een balans te vinden tussen acceptatie en actie. Acceptatie betekent niet dat men passief moet zijn of dat men niet streeft naar veranderingen. Het betekent juist dat men de realiteit accepteert zoals deze is en vanuit deze acceptatie veranderingen probeert te bewerkstelligen. Dit kan alleen worden bereikt door bewust te zijn van de eigen gedachten, emoties en acties en deze te richten op positieve veranderingen. 

‘Wat is het geluid van één klappende hand?’

Je kunt bij het antwoord lang en kort stil staan. En dat proces kan bevrijdende inzichten geven of tot frustratie leiden. In ieder geval maken alleen twee handen geluid wanneer ze tegen elkaar klappen. We hebben elkaar (twee mensen of handen, niet één) nodig om iets tot stand te brengen. We zijn in de afhankelijkheid één. Dat antwoord is van toepassing op vrijwel alle vragen die in de spiritualiteit worden opgeroepen.

Functionele spiritualiteit

Tao vinden

Beide voeten om te lopen. Beide oren om te horen. Beide ogen om te zien. Om te begrijpen is één verstand niet genoeg. Gebruik beide om Tao te vinden.
Zoek je met verstand van het zelf, dan vind je slechts het zelf. Gebruik het verstand van het zelf en van het niet-zelf, dan vind je het volledige verstand.
Verlies het zelf om niet-zelf te vinden. Verlies het één om het ander te vinden. Verlies beide om Tao te vinden. (>Ray Grigg).

Spiritualiteit verbonden met psychologie

Dit blog heet Psychologie-nu.blogspot omdat er artikelen op staan waarin spirituele onderwerpen worden gekoppeld aan psychologische zienswijzen. Dat betekent dat bij alle mystieke fenomenen die we menen te ervaren ook gezocht wordt naar aardse psychologische verklaringen. Tegelijk blijft het oog gericht op het ethisch handelen in combinatie van een prettig leven voor zoveel mogelijk anderen.

Wanneer we ons voortdurend druk maken over alle misstanden in de wereld hebben we geen vrijheid en geen leven. Het tegelijk betrokken en angstig zijn, slaat dood. Maar wie zich onverschillig opstelt tegenover onrecht waar hij/zij wel wat aan kan doen, die draagt niet bij een leefbare samenleving. Er moet dus een balans zijn in betrokkenheid en loslaten (afstand houden). In een werkzame en leefbare samenleving stroomt liefde en is vrijheid voelbaar.

Daarom worden hier absolute uitspraken vermeden

Absolute termen zoals "alles is voorbestemd" of "alles is zinloos" kunnen voortkomen uit sterke emoties, zoals liefde, teleurstelling, woede of frustratie. De generalisaties doen geen recht aan diversiteit en nuance. Ook het generaliseren van liefde als allesomvattend en perfect gaat voorbij aan de complexiteit van menselijke relaties.
Door te geloven in absolute uitspraken, negeren mensen het bewijs dat hun overtuigingen tegenspreekt. Het duidt op een gesloten denkwijze en het vermijden van constructieve dialoog.
Het is een egocentrische weerstand tegen evenwaardigheid.

Verdwalen of halverwege omkeren

Om te voorkomen dat we verdwalen in een taaldoolhof of dat het een gebed zonder einde wordt, is deze laatste functionele dooddoener een goed voorbeeld om mee te besluiten.

Roeland de Looff. Jij bestaat niet, de werkelijkheid achter de illusie, weet wat echt is (bol.com).

Korte en lange wegen naar een eenheidservaring

Wat is het?

Een eenheidservaring verwijst naar een staat van bewustzijn waarin iemand een gevoel van verbondenheid, harmonie en eenheid met de rest van het universum ervaart. Het kan ook bekend staan als mystieke ervaring, spirituele ervaring of transcendentale ervaring.
Een eenheidservaring kan op verschillende manieren worden ervaren, zoals door middel van meditatie, gebed, psychedelica, contemplatie, een wandeling in de natuur of gewoon spontaan. Het kan worden gekenmerkt door gevoelens van extase, vreugde, dankbaarheid, nederigheid en vrede. Tijdens een eenheidservaring kan iemand het gevoel hebben dat de grenzen tussen zichzelf en de rest van de wereld vervagen, en dat alles met elkaar verbonden is en één geheel vormt.
Dit kan leiden tot een dieper begrip en een gevoel van harmonie met de natuur, andere mensen, de kosmos en het goddelijke. Een eenheidservaring kan een transformerende impact hebben op iemands leven en kan leiden tot een verandering in de manier waarop iemand de wereld en zichzelf waarneemt. Het wordt vaak beschouwd als een belangrijk onderdeel van veel spirituele en religieuze praktijken en wordt steeds meer erkend als een belangrijk onderdeel van de menselijke ervaring en psychologie.

Wat levert het op?

Een eenheidservaring kan verschillende effecten hebben op iemands leven en persoonlijkheid. Hier zijn enkele mogelijke effecten die mensen kunnen ervaren na het hebben van een eenheidservaring. 

• Mensen die een eenheidservaring hebben gehad, beschrijven vaak een diep gevoel van verbondenheid met alles om hen heen. Ze kunnen zich meer bewust worden van de onderlinge verbondenheid van alle dingen en ervaren dat ze deel uitmaken van een groter geheel.
• Een eenheidservaring kan leiden tot een vermindering van angst en depressieve gevoelens. Mensen kunnen meer vrede en sereniteit ervaren, en een gevoel van zingeving en doel in het leven.
• Een eenheidservaring kan ook leiden tot een verhoogde empathie en mededogen voor anderen. Mensen kunnen zich meer bewust worden van de onderlinge verbondenheid van alle wezens en voelen dat ze de pijn van anderen kunnen begrijpen en delen.
• Sommige mensen ervaren na een eenheidservaring een verhoogde creativiteit en inspiratie. Ze kunnen nieuwe inzichten en ideeën krijgen en deze op een nieuwe manier uiten.
• Een eenheidservaring kan ook leiden tot een verandering in spirituele overtuigingen. Mensen kunnen zich meer bewust worden van de aanwezigheid van een hogere macht of eenheid in het universum en kunnen hun overtuigingen en praktijken aanpassen aan deze nieuwe inzichten.

Genade

Een eenheidservaring is lastig (eigenlijk onmogelijk) in woorden te beschrijven. Gustaaf Rutgers doet in dit verslag een poging. Ik heb de voorkeur om het te beschrijven als een gelukzalig moment van inzicht in het niet-twee zijn van alle levende wezens en de natuur.

Zelf heb ik 1 keer in mijn leven een eenheidservaring gehad toen ik 8 jaar was op een mooie, zonnige zondagochtend in mei. Het overkwam me en ik ervoer het als genade. Ik hoefde daar geen moeite voor te doen, ik kreeg het in mijn schoot geworpen. In principe kan ik voor mijn geluk nog steeds terugvallen op die ervaring omdat het mij duidelijk werd dat je voor geluk niet afhankelijk bent van iets in de buitenwereld. Ik realiseer me dat er veel verleidingen zijn die blokkades in jezelf in stand houden om de ervaring weer te krijgen. Het inzien en opruimen daarvan zie ik als de hoogste prioriteit, naast het afzien van materieel gewin.

Kun je het oproepen?

Hieronder een kort overzicht van benaderingen van een paar non-dualisten die verschillende methodes aanbevelen om ook een eenheidservaring op te roepen. Het is belangrijk om te onthouden dat eenheidservaringen vaak spontaan gebeuren en niet geforceerd kunnen worden. Het is belangrijk om open te staan voor de mogelijkheid van eenheidservaringen en deze te verwelkomen wanneer ze zich voordoen.

De snelste methode wordt aanbevolen door Peter Gordijn. Na het gebruik van bewustzijnsverruimende psychedelica is hij ervan overtuigd geraakt dat het heilzaam voor iedereen kan zijn om dit met begeleiding te ervaren. Hij biedt een ceremonie aan die drie dagen duurt. Eén dag voorbereiding, één dag ervaren en één dag nabespreken en integreren in je leven. Mensen die medicijnen gebruiken als bijvoorbeeld antidepressiva of die psychiatrische problemen hebben worden niet toegelaten.

Hans Laurentius kan je begeleiden tot het punt waarop je zelf verder moet gaan en geeft geen garanties. Zijn methode is het rigoureus onder ogen zien en elimineren van de in je leven opgebouwde blokkades en zinloze overtuigingen, die je afscheiden van anderen. Ongrijpbare inzichten kun je niet pakken, maar slechts benaderen. Het lijkt een zwakke (paradoxale) benadering, maar is uiteindelijk effectiever.
Een lange en maximaal rigoureuze weg bewandelde meister Eckhart in de Middeleeuwen. Hij mediteerde net zo lang totdat hij zijn identiteit kwijt was en ook geen verwachtingen meer had van een ontmoeting met God. Zo maakte hij de weg vrij voor een eenheidservaring met God.

Welke methode de voorkeur heeft? Je hoeft niet te kiezen, je kunt ook meer dan één methode volgen en leren van de ervaringen van degenen die al een bepaald pad hebben gevolgd.

Allen bevelen varianten aan van het taoïstische wu wei principe: doen door niet te doen. Vrij, maar niet letterlijk vertaald: weten wanneer te doen en wanneer te laten.
Wie vooraf aan een eenheidservaring moest werken voor zijn geld, moet ook na die ervaring werken om te leven. Het verschil zit ‘m in het inzicht dat we allen niet-twee zijn. En dat inzicht kan levens beïnvloedend zijn, maar werkt bij iedereen anders uit. Het leidt niet tot materieel voordeel, maar mogelijk tot geestelijke rust en rijkdom.

Verlichting en omgaan met onrecht

Hoe zou het leven van iemand die "ontwaakt" en "verlicht" raakt veranderen en wat zou die persoon ons adviseren?

Ook duizenden jaren geleden waren er verlichte personen. Hun boodschap werd mondeling en beeldend overgebracht en de oorsprong van meerdere personen werd soms verdicht en samengevat in de naam van één persoon.
De Chinese ‘oude wijze’ filosoof Lao Tse leek niet erg ambitieus toen hij de drie “schatten”, die we op ons levenspad nodig hadden, aanduidde met geduld, eenvoud en mededogen.
In onze tijd is er Tony Parsons, die zijn verlichtingservaring beschreef in het boekje met de paradoxale titel "Het open geheim".
Een kort citaat.
"Al onze energie smelt samen tot steeds iets nieuws, en de viering van eenvoudig dat wat is. Het is een uitwisseling van spontaan geven en ontvangen waardoor momenten waarop we weer tegenover elkaar staan verhelderd kunnen worden. Vaak is er stilte omdat er geen behoefte is de leegte te vullen die ooit als bedreigend werd gezien. Deze stiltes zijn vol van alleen maar samen zijn in een bestaan dat voortdurend danst".

Deze tekst kan aanspreken of als zweverig overkomen. Gevoel voor humor helpt. De lach kan bevrijdend werken. Met Johan Cruijff gezegd "je gaat het pas zien, wanneer je het door hebt". Een tekst gaat pas leven wanneer je er met al jouw zintuigen bij bent. Die ervaring is in dit blog een beetje te benaderen via een video (bijvoorbeeld van Tony Parsons zelf of Alan Watts, zie onder).

Toen we nog niet het inzicht hadden dat iedereen al verlicht is, verkeerden we in onzekerheid of wij in onze afgescheidenheid er mochten zijn. We probeerden ons ‘ik’ te verbinden met anderen of met een goede zaak en probeerden veilig te stellen dat we de moeite waard waren.
Toen we ons realiseerden dat we verlicht waren, verdween de druk om ons te bewijzen, immers we waren verbonden met alles en iedereen. We waren weliswaar verantwoordelijk voor ons handelen maar hoefden niet iets te doen om tot de eenheid van alles (zelfs het universum) te behoren. “Alles gebeurt zoals het gebeurt” en wij zijn getuige. We laten via onze zintuigen de buitenwereld toe met een open mind als deel van onszelf. We zijn aanwezig en verliezen daarbij zonder aarzeling (opgelucht, zie moksha) onszelf.
We begrepen dat we dit bevrijdend inzicht niet konden krijgen door te redeneren, door te streven of door te proberen te bereiken of te doen. Je kon onmiddellijk tot dit inzicht komen, eventueel -maar niet gegarandeerd- met behulp van een leraar, door meditatie of door genade.
Degenen die ontwaakten en tot inzicht kwamen, reageerden veelal met stilzwijgen want wat er veranderde en toch hetzelfde bleef, viel niet onder woorden te brengen. Ze maakten zich immers geen illusie (meer), ook niet dat er een advies is om onrecht te beheersen.
Sommige ontwaakten benaderden voortaan hun omgeving liefdevoller (zie ook Bohdisattva). Het ‘ik’ lost op, tezamen met dwang, strijd en angst voor eenzaamheid. Identificatie en competitie worden overbodig. Tony Parsons: "alles is energie, dat wat er is heeft het niet nodig om te weten wat het is" en er is een paradox "niets is tegelijkertijd alles". "Energie is vrij".
Onrecht en fouten in de buitenwereld kunnen worden aangepakt, niet door een illusionair ik of ego, maar door het herstellen van het natuurlijk evenwicht en organisch verlopende processen (zie video onder).
Tony Parsons. Het open geheim. (bol.com).

Herken je jezelf in het beeld dat we allemaal één zijn, althans niet-twee? Antwoord alleen met “ja” wanneer je dit kan ook nadat je in de media hebt gelezen over klimaat- en oorlogsslachtoffers, psychopaten, etc.. Antwoord je met "nee", dan is dit blog aanbevelenswaardig.

Iedereen kent mensen wiens gedrag we afkeuren, maar kunnen we hen ook in ons hart sluiten? Kunnen we vergeven, zodat barrières geslecht kunnen worden en tegelijk eraan werken om herhaling van onrecht te voorkomen?
Het gaat om het inzicht te zien tussen niet-doen en niets doen. Niets doen is geen optie, wel het aspect "laten" (wu wei) in de drie schatten van Lao Tse.
Laten we leven op een snelheid die past bij wat we kunnen behappen en verstouwen.

Vergelijkend godsdienstleraar en filosoof Alan Watts (1915-1973) kon de westerse en oosterse inzichten over het subtiele verschil dat de wereld kon uitmaken "betoverend" verwoorden.

Enkele van zijn bekendste aforismen zijn de volgende.

• "We zijn geen vreemden in deze wereld, we zijn hier geboren en we zijn deel van de natuur, net als bomen, wolken en rivieren".
• "Het leven is niet een probleem dat moet worden opgelost, maar een mysterie dat moet worden geleefd".
• "Je bent niet gescheiden van de realiteit, je bent onderdeel van de realiteit".
  
• "We moeten stoppen met proberen om onszelf te verbeteren en gewoon zijn wie we zijn".
• "Je bent een functie van wat de hele kosmos doet op dezelfde manier als een golf slechts een functie is van wat de hele oceaan doet".
• "Wanneer je je realiseert dat er niets ontbreekt, dan is de hele wereld van jou".
• "Het is alleen maar als je probeert om alles onder controle te houden, dat je begint te beseffen hoe alles buiten controle is".

"De boeken van Alan Watts (bol.com)".

Over advaita luisteren op de radio

Rinus van Warven interviewt Erik van Zuydam en Hans Laurentius.

Erik van Zuydam kan goed verwoorden wat Advaita en non-dualiteit behelst.

Gedachten komen op en gaan in het bewustzijn. Bestaat er wel een "ik" of "ego" of "vrije wil"?

Voor wie er liever over hoort dan erover leest.

Soundcloud "in de Lotusvijver".

Gaat alles echt vanzelf wanneer iets eerst verschijnt als hersenactiviteit en pas later bewust wordt?

Willen we wel echt wakker worden of alleen een leukere droom?

Wie durft zijn of haar ik over te geven?

In het tweede deel spreekt Hans Laurentius over het "verzonnen ikje".

Er is geen waarnemer, maar alleen het proces van waarnemen, beweging van/in bewustzijn. De afgescheidenheid is een ego-illusie. Niet geloven in eenheid maar realiseren van niet-twee.

Laat liefde jou maar vatten

'Het is niet jouw taak om liefde te zoeken, je hoeft alleen de zelfgebouwde barrières in jezelf te vinden die liefde tegenhouden' (Rumi).

Voor wie onderstaande niet direct kan volgen kan het een idee zijn eerst deze blogs te lezen waarin Hans Laurentius zijn opvattingen over waarheid, liefde en non-dualiteit uiteenzet.

Een e-mailwisseling tussen Hans Laurentius en Kees Schreuders.
Kees Schreuders: Wat is het verschil c.q. overeenkomst tussen liefde (met kleine 'l', de keerzijde van angst en haat) en Liefde (met hoofdletter 'L' die zonder keerzijde is)?
Hans Laurentius: Tja, het antwoord zit al in je vraag. Het een is dualistisch en het andere niet. Het een hoort bij het ik en het andere bij het Zelf. En toch… kleine liefde is in essentie van hetzelfde spul. Het kan alleen verdrongen worden door emoties. Bij het opkomen van sterke emoties raakt het weg uit de beleving. De fout die gemaakt wordt, is dat personen liefde altijd aan een object koppelen: een mens, situatie, groep etc. Daarmee wordt het klein en persoonlijk gemaakt en dus onderhevig aan het emotioneel-mentale. Maar ook de liefde tussen mensen bijvoorbeeld is een afspiegeling van Liefde. Bewustzijn is eindeloos liefdevol, het eist niets, stelt geen voorwaarden, veroordeelt niets, sluit niets uit etc. Personen doen dat wel, en zelfs dat vindt Bewustzijn prima — of beter gezegd het vindt er niets van. Maar personen, zij die zich voor een iemand aanzien, zien anderen ook aan voor iemand. Vandaar dat het nogal eens kan voorvallen dat de 'boodschapper' (of Guru zo je wilt) boosheid of verliefdheid naar zich toe krijgt, omdat alles persoonlijk wordt gemaakt. Men kan zo'n intense Liefde ervaren bij hen via wie die uitstraling er is en dan verliefd op het vormpje worden, omdat niet echt gezien wordt dat het louter Liefde-in-actie is, en dat het zogenaamde lichaam dat voor je zit dat niet 'doet', maar dat die 'body-mind' er slechts een uitdrukkingsvorm van is.
De manifestatie van Liefde is iets wonderbaarlijks, en voor de denkende geest nauwelijks te bevatten. Hoeft trouwens ook niet, laat Liefde jou maar vatten.

K: Hoe komt het eigenlijk dat we in de kern allemaal weten waar het woord Liefde voor staat en ernaar hongeren zonder dat we ooit kunnen weten of voelen wat het is?
H: Als we niet zouden kunnen weten of voelen wat 'het' is, kunnen we het niet weten in de kern. Nietwaar? Dus gaat deze vraag niet op. We weten inderdaad donders goed wat Liefde is. Maar over het algemeen kennen we liefde met name als object-gebonden, terwijl het in wezen een spirituele dimensie is. De persoonlijke of object gebonden liefde is altijd besmet met angst en verlangen. Houden van iemand bijvoorbeeld houdt de vrees in die ander kwijt te raken en daardoor vervallen veel relaties in een soort koehandel en komt het elkaar claimen en niet vrij laten meer voor als regel dan als uitzondering. Werkelijk van iemand houden impliceert voor mij echter ook en vooral oprechtheid en de inherente wens dat de ander helemaal zichzelf kan zijn.
Er is een natuurlijke sterke relatie tussen Liefde en Waarheid, vandaar dat ik die woorden vaak als één term gebruik: Liefde-Waarheid. Echte Vriendschap of Liefde omvat het niet manipuleren of positief gezegd: de spontane geneigdheid de ander 'terug te voeren naar zichzelf', indien dat nodig blijkt. Dat hoort vanzelf te gaan, niet als strategie natuurlijk want dan krijg je vreselijke toestanden zoals met alle opzettelijke attitudes. De wens dat de ander zichzelf is, is een natuurlijk voortvloeisel uit het 'jeZelf zijn'. Je gaat dan niet meer mee in de ego-spelletjes van de ander, versterkt deze niet, vecht er niet mee, maar toont in de interactie waar de opening zit. Door Liefde-Waarheid te zijn, breng je de 'ander' steeds weer terug in zijn oorspronkelijke toestand. Dat is in wezen ook zo tijdens Satsang. Daarom is Satsang niet iets wat ik doe, maar wat ik ben (op het niveau van de zichtbare actieve kant).
We kennen Liefde dus wel degelijk, maar 'van binnenuit' en we zijn gaan geloven dat Liefde geen basis kan zijn om vanuit te leven. Dan zouden we onze belangen niet meer kunnen behartigen, maar onze werkelijke belangen kennen we nauwelijks meer. En die zijn nu net wat we zijn! Liefde, Openheid, Vreugde, Kracht, Waarheid, kortom Leven zelf. Dát zijn onze belangen. Dus de vreemde situatie is dat we als ego-ik hongeren naar Liefde, maar er ook bang voor zijn, omdat we ergens ook beseffen dat wanneer Liefde 'zegeviert' het ik uiteenvalt. We weten donders goed dat waar angst en verlangen de leidraad zijn, Liefde niet zichtbaar kan worden. En we weten dat waar Liefde 'het overneemt' het ik geen stand houdt. Vandaar dat we als ego-ik niet kunnen weten wat het is; we kunnen het echter wel weten zodra de geest in zijn natuurlijke toestand is.
Liefde, met andere woorden is niet kenbaar als object van het ik, daarom vertrouwen we het niet, terwijl wanneer Liefde het ik opzijgezet heeft er een enorme verbazing kan zijn waarom we het niet vertrouwden. Het zijn als het ware twee dimensies. Maar als het eenmaal binnen is, zal er een proces op gang komen, al is het in eerste instantie vanuit het ik, om het te leren kennen. Het verlangen ernaar zal groeien. En wanneer er Inzicht wordt verkregen in het functioneren van het denkbeeldige, gaan de bressen in de ik-constructie steeds groter worden en wordt de zaak opener, helderder.

Niemand kan het ongrijpbare grijpen

George Bernard Shaw: 'alle grote waarheden beginnen als godslastering'. Zowel God als de waarheid zijn ongrijpbare begrippen, maar met die aantekening is er veel nuttigs over te zeggen en te schrijven.
Neale Donald Walsch is de auteur van verschillende Gesprekken met God. Hij vat de boodschap van God samen als "Jullie hebben me helemaal verkeerd begrepen". Hiermee illustreert Walsch zijn eigen ongrijpbaarheid. Wie goed tegen deze vorm van humor kan, leest zijn boeken gemakkelijk weg.
Had hij echt een gesprek met God? In de eerste boeken wilde hij nog wel de indruk wekken, toen eenmaal de boeken begonnen te lopen, liet hij in latere werken die schijn steeds meer achterwege. Zijn inzichten zijn er niet minder indrukwekkend en leerzaam om. Dat zouden meer channelaars moeten doen.
De boodschap van God is de boodschap van Walsch en van de meeste mensen die van eenheid uitgaan en naar eenheid zoeken.

In 2013 en 2014 verscheen zijn trilogie Gesprekken met de mensheid, waarin hij geheel en al vanuit zijn eigen inzichten schrijft. Een deel van de 25 boodschappen van God (samengevat in Wat God zei) zijn de volgende.

1. We zijn allen één. … Je bent een uitdrukking van God op aarde.
2. Er is genoeg. … Het enige wat je moet doen is delen.
3. Er is niets wat je moet doen. … Er is een hoop dat je zult doen, maar niets wat er van je vereist wordt.
4. God praat met iedereen, altijd. … De vraag is wie luistert er?
5. Er is geen Ruimte en Tijd, er is alleen het Hier en Nu.
6. Liefde is alles wat er is.

Aan deze inzichten kun je zien dat hij gelieerd is aan het non-dualisme, het Taoïsme en het boeddhisme. Hij laat het Oude en Nieuwe Testament links liggen en propageert een nieuw evangelie en spiritualiteit.
Volgens Walsch denken we te veel in dyades. Een dyade is een groep bestaande uit twee personen. Zij is de kleinst mogelijke sociologische eenheid waarbij sprake kan zijn van interactie. Walsch noemt gewone tweedelingen ook een dyade: tweeledigheid, dualisme, tegenstellingen, dichotomieën, dilemma’s, etc.. Voorbeelden zijn goed-slecht, leven-dood, man-vrouw, warm-koud. Hij pleit voor het denken in triades via een begrip tussen de polen in. Een dyade slaat als het ware dood, een triade maakt beweging en ontwikkeling mogelijk. In twee dimensies zijn wij gevangen, in drie dimensies kunnen we vrij zijn. Er zijn dan cyclische herhalingen, maar er is ook groei mogelijk, als een spiraal die wentelt in een bepaalde richting.

Walsch gaat uit van het bestaan van de ziel naast lichaam en geest. Intuïtie zetelt in de ziel. De geest waakt over ons voortbestaan en kan een rechtstreekse weg naar de ziel openen. “De ziel stort zijn essentie uit –de ware essentie van haar zijn– en die essentie spreekt door jou, als jou. Dit manifesteert zich zonder enige moeite omdat het in feite is wie je werkelijk bent”.
In dit citaat stelt Walsch impliciet dat de ziel zowel een onderdeel van ons als van God is. Vandaar dat hij in gesprek met zichzelf met God kan “praten”. Elders schrijft hij "Ik weet wel dat de 'iemand anders' die dit boek geschreven heeft slechts een ander deel van mij is.
Walsch verandert respect voor God van vrees naar evenwaardigheid. Iedereen kan met God praten en niemand wordt uitgesloten. Hierdoor kan de liefde stromen, terwijl er een evenwicht is tussen betrokkenheid (liefde) en afstand houden (vrijheid). Zie ook de definitie van respect (via de labels onderaan).

Hoe kan jouw ziel worden benaderd?
Via meditatie.
Stap 1 is jouw geest zich op iets anders te laten concentreren. Dit vereist oefening.
Stap 2 is een ontwikkeling van een hunkering naar verbondenheid.
Stap 3 is vergroten van het bewustzijn.

De drie stappen worden door Walsch niet echt helder en daarmee bruikbaar beschreven.
Ook hij kan niet waarmaken dat je het ongrijpbare kan (be)grijpen.

De kracht van zijn boeken is dat religieuze en spirituele zaken gewoon en minder hoogdravend worden behandeld. De zwakte van zijn snelle producties is dat zijn boeken wel wat beter geredigeerd kunnen worden. Er is veel herhaling en er is veel gebruik van woorden als “de truc is”, “waar het op neer komt”, “begin met”, “het is simpel”, “de essentie is”. De stijl van Walsch lijkt op een reeks achtervolgingsscènes uit een film waarin bij elk volgend shot de achtervolger(s) weer wat achteruit zijn geplaatst en de achtervolgde net niet lijkt te worden gegrepen.

Een mooi citaat uit Het enige wat ertoe doet Gesprekken met de mensheid.
Als onderdeel van Gods "grootste" geschenk, namelijk vrijheid, kun je (het leven) met een schone lei beginnen (terwijl de ziel reïncarneert). Cursieve aanvullingen van mij.

Voor Walsch heeft de ziel een agenda en levert instrumenten om samen te werken met de geest. Deze instrumenten zijn de volgende.
Dankbaarheid maakt je in een oogwenk vrij van strijd en lijden.
Hercontextualisatie maakt je in een oogwenk vrij van boosheid en wrok.
Medeleven maakt je in een oogwenk vrij van zelfverwijt en gebrek aan eigenwaarde en van frustratie met anderen.
Vergiffenis maakt je in een oogwenk vrij van alle pijn, beschadigingen of verwondingen op enigerlei wijze uit welke bron dan ook.
Niets van dit alles zal gebeuren als je niet eerst volledig in bereidwilligheid stapt.

In de video (van één van zijn websites) demonstreert Walsch de werking van deze agenda en haar instrumenten'.
In de inleiding van "Wat God zei" maakt Walsch een politiek statement.
"Het is tijd dat we hier eerlijk zijn: niets werkt. En dan bedoel ik ook niets.
Geen enkel groot systeem dat we hier op deze planeet hebben opgezet functioneert zoals het hoort. Ons politieke systeem niet. Ons economisch systeem niet. Ons milieukundige systeem niet. Ons onderwijskundige systeem niet. Ons sociale systeem niet. En ons spirituele systeem niet. … Ze leveren een resultaat op waarvan we zeggen dat we het niet willen".
Tot zover een citaat uit de inleiding.

Volgens Walsch zijn bovengenoemde boodschappen bedoeld om alles te veranderen. Hij roept de lezers op om via een community op Internet met elkaar daarin samen te werken.

Misschien is daarom boodschap nummer 16 interessant.
"Zodra je iets afkondigt, zal alles wat tegengesteld is in die ruimte komen. Dit is de Wet van Tegengestelden die een Contextueel Veld produceert waarbinnen dat wat je wenst uit te drukken ervaren kan worden".
Het verhaal gaat dat God meer wilde doen dan alleen maar te bestaan en wenste Zichzelf te ervaren. Om dit te kunnen doen moest God iets ervaren wat Hij niet zelf was.

Het gevoel van eenheid met anderen kan worden bevorderd door je te verplaatsen in het standpunt van de ander. Dan gaat het om het ervaren van de gevoelens die bij dat standpunt worden opgeroepen.
Wie iets wil bereiken, een doel of meer kwaliteit, moet inschatten wanneer en hoe een obstakel aan te pakken dat op zijn weg komt. Of het is een illusie, of je kunt het beter vermijden of je kunt het gebruiken. Wie niet bang is om de ervaring aan te gaan dat illusies en overtuigingen niet waar zijn, maakt het ongrijpbare weer iets grijpbaarder.

Pijnlijk zelfonderzoek voor wakkere mensen

Hans Laurentius is een spiritueel leraar en mag het graag duidelijk stellen. Wie niet geïnteresseerd is in de waarheid of bereid is alle onwaarheid uit zijn leven te slopen moet zijn boodschap niet gaan beluisteren of zijn boeken gaan lezen.

Hij schrijft over zijn nieuwe boek het volgende.
Het boek bevat een hoop scherven om illusies door te prikken of op zijn minst in beeld te krijgen. Er wordt zoals ik vaker heb gezegd tamelijk veel onzin verteld en geloofd over bevrijding, verlichting, mens-zijn en dergelijke, en dus wil ik er graag een aantal ontzenuwen in dit boek. Dus komen tal van thema’s aan bod om te laten zien waar zoal in geloofd wordt en hoe we onze vrijheid stelselmatig dwarsbomen ook al zeggen we deze te zoeken. Het laat ook zien dat werkelijk in het proces van ontmanteling zitten totaal anders is dan wat we ons er graag bij voorstellen, en dat het niet zo leuk is om echt diepgaand bewust te worden. Voorwaar geen kattenpis. In veel van mijn artikelen en columns ben ik al duidelijk en tamelijk scherp geweest over allerlei waanideeën, in Rozengeur & Prikkeldraad wind ik er ook geen doekjes om. Het gaat immers om waarheid, niet om het verkopen van populaire sussertjes, troost praatjes en het-komt-wel-goed-allemaal-slaap-liedjes en andere onwaarachtigheden waar vele moderne zoekers mee behept zijn.
Helderheid komt me liefdevoller voor dan als liefde verpakte halve waarheden of sussende zogenaamd compassievolle vaagheden. Bewustzijn is liefde, en liefde liegt niet.
Onderscheidingsvermogen is wat er vaak ontbreekt door al het slaapzand dat wordt rond gestrooid en omdat mensen nauwelijks kunnen kijken, denken en doorvoelen.
Dit boekje is niet voor iedereen, enkel voor hen die echt willen weten hoe het zit. Voor alle andere mensen is er al genoeg te vinden wat spiritueel verantwoord, tandeloos troostend en langdurig te beoefenen is. Overigens ben ik tamelijk geduldig met de meeste bezoekers, zolang er tenminste een authentieke interesse is in werkelijk mens-zijn of ontwaken.

Blz 112. De zogenaamde zoeker zal een clubje zoeken waar geen risico op waarachtig ontwaken bestaat en men zal het hebben over fasen, verlichting light, processen, evolutie, mediteren, bijzonder licht of speciale energie, bewustzijnsgroei, chakra healing, menstruatiedansen, astraal koken, spiritueel kantklossen, malarijgen, of fijn elkaar steeds coachen met het laatste relatieboekje in de hand enz..

Boeken van Hans Laurentius (bol.com).

Een aantal citaten.
Zelfkennis kan ontstaan wanneer een mens in staat is naar zijn denken, voelen en handelen te kijken zonder excuus, verklaringen of compensatie.

Het doel is inzicht, zien,
niet verandering door inspanning,
maar door bewust zijn.

Vrijheid en geluk zijn inherent, zijn je werkelijke aard,
die enkel manifest wordt als de geest stopt met zoeken, vechten en vluchten.

Alles is leeg. En daarmee ontstaat ruimte voor volledigheid.

Een gelukkige wending in het leven

De Volkskrant heeft een thema over wendingen in het leven. Op 15 juli het verhaal van Huub Buijssen, die eerst te horen dat hij nog maar kort had te leven en toch een tweede kans kreeg. In de tussentijd verdiepte hij zich in de vraag waar een mens geen spijt van zou moeten krijgen in zijn leven.
Een citaat:
Geluk overvalt tuinderszoon Buijssen nu als hij met zijn laarzen op het land staat. Sinds die ene week, die hij steevast omschrijft als 'heuglijk', werkt hij dagelijks drie uur in de moestuin. Dan denkt hij vaak aan een toepasselijk Chinees gezegde: 'Als je een avond gelukkig wilt zijn, moet je een fles wijn drinken, wil je een jaar gelukkig zijn, moet je trouwen, maar wil je een leven lang gelukkig zijn, dan moet je gaan tuinieren'.
Vorig jaar las hij The top 5 regrets of the dying van de Australische schrijfster Bronnie Ware. Ware werkte jarenlang als stervensbegeleider en tekende op waarvan mensen in de laatste maanden van hun leven spijt hadden. Het leverde een opmerkelijk eenduidig lijstje op. Buijssen pakt het boek erbij, vertelt dat hij zichzelf in de week van de fatale diagnose dezelfde vragen heeft gesteld.
Hij loopt de spijt-top-5 langs en vinkt af. Hij had wél de moed gehad zijn eigen leven te leiden. Hij had zijn gevoelens voldoende geuit. Hij had voldoende genoten. Hij had niet te hard gewerkt. Maar bij het vijfde spijtpunt moest hij passen: Hij had, besefte hij, niet genoeg tijd en aandacht voor zijn vrienden gehad. Dat is veranderd: 'Vroeger zegde ik makkelijk afspraken af, maar dat doe ik niet meer. Ik realiseer me nu hoe waardevol vriendschappen zijn. Uit onderzoek blijkt dat vrienden de belangrijkste geluksbrengers zijn'.
Er was nog een zesde, zelf geformuleerde spijtvraag die hem bezighield: had hij voldoende liefgehad? Of beter nog: had hij zijn liefde voldoende getoond? Een vraag die hem snel tot daden bracht. Toen zijn moeder niet meer alleen kon zijn en hij met zijn broers en zussen een oppasrooster maakte, bood hij zich aan voor de minst geliefde avond: de zaterdag. Bijna zeven jaar lang reisde hij elke zaterdagavond naar Limburg om te 'mama-sitten' om pas zondagmiddag terug te keren naar Tilburg.
Tot zover de Volkskrant.

De lijst van 5 zaken waarvan stervenden spijt van kunnen krijgen is geschreven door Bronnie Ware.
Na een aantal jaar zoeken naar een baan die haar écht voldoening gaf, accepteerde Bronnie Ware zonder de juiste diploma's of ervaring een baan in de palliatieve zorg. Al snel bleek ze haar ware roeping gevonden te hebben. In de jaren dat ze stervenden begeleidde, veranderde haar leven compleet door alle inzichten en lessen die ze van hen leerde.

Op internet schreef ze een blog over de openhartige uitlatingen van mensen in de laatste fase van hun leven: waar hebben ze spijt van, wat zouden ze nu anders aanpakken?

Als ik het leven over mocht doen, een jonge vrouw op zoek naar vijf belangrijke levenslessen (bol.com).

Vingers die wijzen naar het Onnoembare

Tao, Brahman, Bewustzijn of God zijn allemaal woorden die verwijzen naar het Onnoembare.
De redactie van het tijdschrift InZicht heeft in haar eerste vijf jaargangen gezocht naar zeer leesbare artikelen die een vingerwijzing vormen van en naar wat Onnoembaar is.
U treft in deze bijzondere en betaalbare uitgave de onderstaande auteurs aan. Bij elke auteur hieronder een kenmerkend citaat.

Alexander Smit “Waarheid kan nooit binnen een vorm worden gevonden”.

Catherine Ingram “Ontwaakt bewustzijn weet welk aspect van het ‘IK’-verhaal aandacht moet hebben, maar kan het ook loslaten”.

Nisargadatta “’Ik ben’ is de wortel, God is de boom”.

Roy Whenary “We moeten leren met de stroom van het leven mee te gaan zonder vast te zitten of gehecht te zijn aan een reeds vooraf bepaald resultaat”.

Steven Harrison “Door de structuur van ons gedachteproces wordt het of/of-paradigma geschapen, vereeuwigd, en versterkt. Het geheel bevindt zich niet in het denken, niet in taal en het huist in geen enkel standpunt, geloofssysteem of in welke filosofie dan ook”.

Douwe Tiemersma “Iedereen heeft in zichzelf het besef van een onbeperkt Zelf-zijn”.

Wolter Keers “Als het waar is dat er in mij een bron is, een peilloze, onuitputtelijke bron van dat licht die liefde, die vrijheid die ik zoek, wat ben ik dan eigenlijk”?

Anthony de Mello “Spiritualiteit betekent wakker worden en zien dat alles goed is”.

Jan van Delden “De dankbaarheid van het zien dat er niets te bereiken valt, dat alles wat er lijkt te worden bereikt ons toevalt en dat we nooit iets doen noch gedaan hebben, maakt dat we er constant van bewust zijn dat we alles krijgen”.

Joan Tollifson “Je moet zelf de sprong wagen. En de paradox is dat er geen ‘jij’ is om dat te doen, en geen ‘afstand’ om te overbruggen. De ‘sprong’ is de oplossing van dat hele droombeeld".

Tony Parsons “Aan de ene kant is het geheim verborgen, aan de andere kant is het volstrekt duidelijk”.

Leo Hartong “Het Zelf is producent, toeschouwer en acteur in de grote voorstelling van het zich ontvouwende kosmische drama, net zoals een dromer tegelijkertijd de droom produceert, er naar kijkt en erin verschijnt".

Ram Tzu “Slechts enkelen van jullie zullen er geen gedachte aan verspillen”.

Alexander Smit “Het standpunt dat je inneemt, precies zo ziet de wereld eruit”.

Chuck Hillig “De grote parodox is dat er niets is dat jij bent, en dat er tegelijkertijd niets is dat je niet bent”.

Francis Lucille “Uw lichaam bevindt zich in u”.

Philip Renard “Zie, vanuit de stilte, wat de oude pijn is, zodat die kan smelten. Zodat het niet langer ‘twee’ is”.

Ramesh Balsekar “Polariteit is beduidend meer dan enkel tegengesteldheid of dualiteit. Het betekent dat de tegengestelden onscheidbaar met elkaar verbonden zijn”.

Jeff Foster. As long as you think you’re awakened, or enlightened, or liberated, there’s a you there who thinks that. That idea of personal achievement is the hardest thing to let go of.

Inzicht in mythen rond verlichting

Taal en verlichting

Woorden leiden niet rechtstreeks tot verlichting, ze wel kunnen helpen bij het ontwarren van ingesleten denkpatronen. Verlichting is het besef van de alomvattende heelheid van het leven, waarin geen afzonderlijk individu bestaat los van de naadloze levendigheid van alles wat zich voordoet.
Nondualiteit is niet exclusief is voor een selecte groep, maar voor iedereen die ervoor openstaat. Het is geen verbetering van het bestaan, maar een bevrijding van mentale filters en beoordelingen, waardoor een diepgaand mededogen en een vrijheid van oordeel ontstaan.
Voorkeuren en reacties blijven optreden, zelfs nadat het besef van afgescheidenheid is doorbroken. Oude conditioneringen kunnen blijven hangen, maar dat het besef van het ontbreken van een 'machinist' van de handeling ruimte kan creëren voor meer empathie.
Expressie van liefde hoeft niet persoonlijk of sentimenteel te zijn. Het gaat om een alomvattende liefde die het leven omhelst zonder oordeel. De liefde laat zich niet vangen in conventionele categorieën en omdat ze de oneindige dans van het leven vertegenwoordigt die niet te definiëren is.
Liefde laat geen sporen na (Miranda Warren bol. com).

InZicht over mythes

In het tijdschrift InZicht nr 1 februari 2012 behandelt James Swartz een aantal mythen rond verlichting.

De grootste mythe is dat verlichting een ervaring is. Verlichting verkrijg je door zelfkennis en verwijdering van onwetendheid van het zelf. Dit is opzettelijk dubbel negatief geformuleerd: “verwijdering van onwetendheid”.
Het zoeken naar eenzijdige opheffing van het negatieve volstaat niet, het gaat om het accepteren van het werkzame daarvan.

De eerste mythe die Swartz behandelt is dat verlichting ‘de afwezigheid van denken’ is. Hij stelt dat gedachten van jou afhankelijk zijn en dat jij niet afhankelijk bent van gedachten. De weg naar verlichting verloopt niet via denken, terwijl het denken alleen maar in de weg staat wanneer je het niet los kunt laten.
De tweede mythe gaat over de reeks identiteiten die wij bedenken vanuit onze onwetendheid omtrent onze ware identiteit. De poging van het ego of ‘ik’ om verlichting te bereiken door de eigen identiteit te beperken is vruchteloos. Het gaat er niet om het eigen ego te doden, maar om in te zien dat het zelf zichzelf moeiteloos ervaart.
De derde mythe is dat Nirvana een verlangenloze staat van zijn is. Flauw gezegd, zoals filosoof Coen Simon doet in zijn nieuwste boek Filosoferen is makkelijker als je denkt, leren denken (bol.com): “verlangen geeft het leven zin, maar is zelf niet de zin van het leven”.
Verlichting is weten dat ik gewaarzijn ben en dat ik als zodanig vrij ben van verlangens.

Swartz behandelt vervolgens de mythen van leven in het nu, de ervaring van Eenheid, de transcendente staat, verlichting als eeuwige gelukzaligheid en een speciale status. Hij benadert deze met: verlichting is geen gevoel, maar een weten dat wel gepaard gaat met positieve gevoelens (en dus zichtbaar is op een hersenscan). Je kunt het niet opwekken en met behulp van een leraar gaat het 't snelst.

Swartz schrijft niet gemakkelijk, vandaar hier geen boekverwijzing.

Een andere schrijver over verlichting die het zijn lezers niet gemakkelijk maakt is Hans Laurentius.
In "Rozengeur & Prikkeldraad" schrijft hij:
Zijn IS al. Er kan niks voor of tegen gedaan worden, en het is van niemand, er is niemand, er is Zijn. Dat ben jij. En wat er ook lijkt te gebeuren, inclusief dit satsang gedoe, is wat HET is. Dit is het. Precies Dit. 'Je' bent al gearriveerd. DIT is HET, en DIT (jij) gaat nergens heen en komt nergens vandaan.

Heel praktische aanwijzingen rondom verlichting en mystiek geeft C.B. Zuijderhoudt: Meester Eckharts mystiek in de praktijk (bol.com).

Ontwaken voorbij ego en pijnlichaam

Volgens boeddhist Eckhart Tolle draagt ieder mens een erfelijke blauwdruk voor stoornis in zich. Hij wijst daarvoor het ego aan. Het ego is identificatie met gedachtevormen. Veel mensen die dit bij hem lezen proberen het ego kwijt te raken of de bron van het weten te verleggen van het verstand naar het gevoel. Maar dat is het paard achter de wagen spannen. Het menselijke ego heeft een functie bij de groeifase in het volwassen worden tot een autonoom individu. Een gezond ego verlegt grenzen waar dat kan en mag. Eventuele ontsporingen van het ego zijn pas aan de orde wanneer iemand zijn ego te groot laat worden of zich ermee identificeert. Zo van “ik ben belangrijk, want ik ben de baas van …”. En dan nog, ieder mens mag zichzelf zo belangrijk vinden als hij zelf wil. Jezelf waarderen is verstandiger dan jouw eigenwaarde van de erkenning door een ander te laten afhangen. Iemand met groot ego loopt vooral het risico dat hij geïsoleerd raakt. Waar het omgaat is of iemand met een groot ego er ook consequenties voor anderen uittrekt voor zijn handelen. Zo van “omdat ik belangrijk ben, moet je mij gehoorzamen of hoef ik geen rekening met jou te houden”.

Een dergelijk gestoord ego schiet zijn doel voorbij en maakt onschuldige slachtoffers. Als collectief bedreigt het zelfs het voortbestaan van de planeet door het uitputten van haar reserves en niet duurzaam te leven. Het is dezelfde stoornis (groeidwang) die een kankercel laat zien omdat het als enig doel heeft om zichzelf te vermeerderen. Het heeft er geen weet van dat de eenzijdige gerichtheid op groei zijn eigen ondergang bewerkstelligt omdat zo het lichaam waar het onderdeel van uitmaakt vernietigd wordt.

Zoals een echt boeddhist betaamt, veronderstelt Tolle niet het bestaan van een ziel, maar een God die het Zijn is op de achtergrond in elk levend wezen.
Wat het ego zoekt en waar het zich aanhecht zijn surrogaten voor het Zijn, wat het niet kan voelen en (be)grijpen. Het ego verwart het "hebben" met Zijn en is daarom gericht op het verzamelen van materie en status. Ook de kwaliteit van een verbinding aangegaan vanuit het ego is discutabel. Door het ego opgewekte positieve emoties hebben hun tegendeel al in zich en kunnen daar gemakkelijk in veranderen. Wat ego bijvoorbeeld liefde noemt is bezitsdrang en een verslavend zich vastklampen dat in een seconde in haat kan veranderen.
Negatieve emoties die je niet totaal onder ogen ziet en ziet zoals ze zijn op het moment dat ze bij je opkomen, lossen niet helemaal op. Ze laten een rest van pijn achter: oud zeer. Op den duur vormen ze een energieveld dat in de cellen van jouw lichaam leeft. Tolle noemt dit het pijnlichaam. Hij vermoedt ook het bestaan van een collectief pijnlichaam dat zelfs in het DNA is gecodeerd, zodat het overerfelijk is.
Het pijnlichaam voedt zich met negatieve gedachten en is verbonden met het ego. Ze zijn wederzijds afhankelijk en zijn erop gericht te groeien of minimaal zichzelf in stand te houden en eventueel een tijdje ondergronds te gaan om te overleven. Voor wie zich identificeert met het ego en het pijnlichaam is het verleden en de toekomst belangrijker dan open te staan voor wat er zich nu voordoet.

Aan de ene kant kan het besef van het pijnlichaam en het erkennen van de negatieve patronen en onverwerkte emoties die het kan veroorzaken, iemand helpen bewuster te worden van hun eigen lijden en de mogelijkheid bieden om ermee om te gaan.

Aan de andere kant kan het idee van een afzonderlijk "lichaam" van pijn ook het risico met zich meebrengen dat mensen zichzelf identificeren met dat concept en het als een vaststaande entiteit beschouwen. Dit zou dan een vorm van zelf in stand gehouden lijden kunnen zijn, vergelijkbaar met hoe onverwerkte hechtingen en identificaties lijden kunnen voeden volgens boeddhistische filosofie.

Tolle ziet angst, hebzucht en honger naar macht als psychische drijfveren achter oorlogen tussen naties, stammen, religies en ideologieën en als de oorzaak achter continue conflicten in persoonlijke relaties. Wanneer een mens zich identificeert met zijn ego leiden de drijfveren tot foute interpretaties van een situatie, terwijl hij het goed bedoelt. Wat volgens Tolle beter werkt is de goedheid te vinden die al in jou en de ander zit. Die manier van kijken noemt hij het ontwaken in een nieuw bewustzijn.
Liefde is dan het zien van de eenheid (non-dualiteit) in Zijn van al wat leeft in alles en iedereen. Een liefdevolle verbinding op Zijnsniveau kan helend werken. Door de krachtige en versluierende werking van het ego is zoiets gemakkelijker gezegd dan gedaan. Illusies van ware liefde liggen altijd op de loer.

Het opgeven van jouw bezittingen, behoeftes en verlangens bevrijdt je niet automatisch van de schaduwkant van jouw ego. Door jezelf te observeren maar het ego geen aandacht meer te geven zet je het buitenspel. Het ego heeft zo zijn best gedaan om jou af te scheiden en te maken tot een vrij individu, dat het zich verzet tegen de gedachte dat je onlosmakelijk verbonden zou kunnen zijn met iets zo machtig en ongrijpbaar als God is.
Innerlijke verdeeldheid, een gevoel van afgescheiden zijn dat veroorzaakt is door het niet beseffen van de oorspronkelijke natuur (non-dualiteit, de eenheid met God), wordt als het kernpunt van de pijn beschouwd, onbedoeld verergerd door succesvol vrijmaken door het ego.

Het begin van de transformatie van het bewustzijn ligt in het bewust worden en bewustzijn van gehechtheid. Je wordt je bewust van je wezenlijke identiteit als vormloos, als een alles doordringende Tegenwoordigheid, van Zijn dat er was voor alle vormen en voor alle identificaties.
De werkelijkheid bestaat uit vorm en ruimte. Wie denkt dat de essentie alleen begrepen kan worden met zintuigen, verstand en emotie is gevangen door het ego en voor hem blijft het essentiële verborgen.
Bestaan is de voorgrond van het leven, Zijn is als het ware de achtergrond. Het bestaande verandert, het Zijnde blijft bestaan.
Spiritueel ontwaken houdt in dat je je bewust wordt van de werking van de innerlijke ruimte en stilte door je niet te laten afleiden door vormen en gedachten in de voorgrond. Je neemt dan waar tussen jouw gedachten door en je ervaart schoonheid en kwaliteit van binnenuit, zoals muziek tussen de noten zit en de danser rust in de beweging.
Geluk en vreugde stromen –vrij- uit deze bron. Observeer dit zonder te benoemen, labelen of te oordelen. Doe je dit wel dan loop je kans dat het ego de regie weer overneemt.

Door een volledige aanvaarding van de vorm van het Nu raak je inwendig afgestemd op de ruimte. Deze vorm heet Tegenwoordigheid en wordt gekenmerkt door balans en evenwicht.
Bewustzijn is de ruimte waarin het denken bestaat wanneer die ruimte zich bewust is geworden van zichzelf. Het is zich ervan bewust wanneer te doen en wanneer te laten. Spreken (doen) is zilver en zwijgen (laten) is goud. Het gaat om inzicht en dat is voor iedereen direct en moeiteloos beschikbaar. Het geheel kan door de aanvaarding (van wat er nu is, ook de schaduwkant) integer handelen door jou, zodat angst, hebzucht en honger naar macht verdwijnen.
Non-duaal bewustzijn is de helende ervaring dat we allemaal één zijn, althans niet-twee, om dooddoeners te voorkomen..

De vorige paragraaf is ietwat cryptisch. Tolle pleit ervoor om twee dingen tegelijk te doen: een stapje terug om jezelf goed te observeren en alles wat er bij je binnenkomt en een stapje vooruit door alles te accepteren wat er nu is zonder identificatie (maar te stoppen bij "ik ben"). Deze paradox zit ook in de oproep om jezelf te verliezen om jezelf te worden. Door de negatie of door jouw schaduwkant te omarmen kan het getransformeerd worden. Het ego maakt vrij en verbindt, maar zal (in spirituele zin) moeten worden geofferd, het verbindende deel (ik) gelukkig niet.

Meer lezen over hoe Tolle dit en andere concepten bedoelt? Klik op de labels onderaan.
Het concept van "offeren van het ego (ik)" wordt bijvoorbeeld benadrukt door Philip Renard.





Alexander Zöllner heeft een handboek geschreven over non-duale coaching en therapie. Hij schrijft over het ego:
Ego met al zijn denkbeelden, angsten, verlangens en verdedigingsmechanismen is ten diepste een overlevingsstrategie die ontstaan is in reactie op wat het als bedreigend voor zijn voortbestaan herkend heeft. Ego louter als een constructie zien, er non-duale concepten tegenover plaatsen of pogingen doen om ego 'op te voeden', kunnen we herkennen als manipulaties en daarmee een ontkenning van zijn bestaan. Evenmin kan ego losgelaten worden, want wie anders dan ego zou dit moeten doen? De enige weg om met ego om te gaan is geen weg, maar een manier van zijn, namelijk de volledige en onvoorwaardelijke aanvaarding van het verlangen van het ego naar erkenning van zijn bestaan en wat het daarin heeft ervaren.

Heling heeft betrekking op de realisatie en aanvaarding van de inherente verbondenheid met alles en iedereen. We zijn op individueel niveau uiterst 'gewoon' en staan op geen enkel niveau apart van iets anders en zijn tegelijk een hoogst unieke uitdrukking van non-duaal Bewustzijn.

Zelfrealisatie gaat ook om het inzicht in deze paradox.

Basisprincipes van spiritueel ontwaken uitgelegd door Adyashanti

Adyashanti is een Amerikaan die spiritueel leider is geworden en die gewoonlijk zeer omstandig uitlegt hoe mensen spiritueel kunnen ontwaken.
Een mens wordt van jongs af aan verteld dat hij of zij een bepaald identiteit heeft of kan verwerven door zijn best te doen om het te verwerven buiten jezelf. Het wordt een egoïstische waarde van waaruit mensen handelen (competitie, slachtoffergedrag, wens om geliefd te zijn), maar die spirituele ontwikkeling in de weg staat.
Lijden is niet veroorzaakt door bepaalde invloeden of mensen buiten jezelf, maar door identificatie met bepaalde, fictieve patronen van denken. Een voorbeeld van zo’n patroon is het ego, dat denkt het afgescheiden is van anderen of een geheel. Het ego zoekt rust, vrede en geluk in de wereld buiten zichzelf en verliest telkens de grip daarop, nadat het denkt het te hebben gevonden.
Neem niet aan zeker te weten wie of wat je bent, maar wees bereid het antwoord open te laten.
Ontwaken tot je ware aard als spiritueel bewustzijn (conscious spirit) voorbij het ego gaat samen het doorbreken van het patroon van en identificatie met denken, zonder je te distantiëren van het denken of het ego.
Het spiritueel bewustzijn bestaat, is aanwezig, maar is zonder vorm. Het is ongrijpbaar en niet met de zintuigen waar te nemen. Het kan bewust worden van zichzelf.
Welke waarden zijn wel waardevol in spiritueel bewustzijn?
Voorbeelden zijn waarachtigheid, bewust zijn van eenheid, vrijheid voor alles wat leeft, vrede, dankbaarheid, liefde.

Inzicht voor het zoeken naar verlichting

Bewust overstijgen 

Het concept van zelfrealisatie of Verlichting gaat vaak gepaard met het idee van bewust leven in het hier en nu, en het overstijgen van tegenstellingen door ze te bekijken vanuit een gevoel van eenheid of verbondenheid.

Dit betekent dat je bewust leeft in het moment, zonder je al te veel zorgen te maken over het verleden of de toekomst, en dat je je bewust bent van je eigen ervaringen en emoties zonder dat deze je volledig beheersen. Op deze manier kun je een dieper gevoel van vrede en voldoening vinden in het leven, omdat je niet langer wordt afgeleid door externe omstandigheden of innerlijke conflicten.
Tegelijkertijd betekent het overstijgen van tegenstellingen dat je jezelf openstelt voor de mogelijkheid dat alles met elkaar verbonden is en dat er geen absolute scheiding bestaat tussen verschillende aspecten van het leven. Dit kan je helpen om meer compassie en begrip te ontwikkelen voor andere mensen en de wereld om je heen, omdat je erkent dat alles met elkaar verbonden is en dat we allemaal deel uitmaken van een groter geheel.

Magazine

Voor mensen die al te zeer geloven in de ratio wordt het magazine InZicht zeer aanbevolen. Ook mensen die krampachtig zoeken naar de ervaring van verlichting.
K. Bor stelt in het februari 2011 nummer van het magazine Inzicht “Pas als ‘jij’ jezelf niets meer afvraagt en niet meer met verlichting bezig bent, is er die Vrijheid zoals die er altijd al lag”.
Hans van Dam ondersteunt deze stelling op zijn site met de volgende “Dwaaltekst”.

Het Lege Register

De namen van alle verlichten van alle tijden vind je in het Lege Register. Inschrijving in het Lege Register geschiedt volautomatisch. Je hoeft er dus niets voor te doen. Deze procedure, of liever, het ontbreken daarvan, garandeert dat het Lege Register altijd up-to-date is. Wil je weten of je verlicht bent? Check dan gratis het Lege Register. Doe het nu en maak een einde aan die martelende onzekerheid.
Tot zover van Dam.

K. Bor in Inzicht: de beste manier om realisatie voor te blijven is ernaar te zoeken.

Voor wie het bovenstaande te cryptisch is, is misschien het video-interview van een wandeling met Hans Laurentius inzichtelijk.
Volgens Hans Laurentius is verlichting de spontane en diepgaande herkenning dat er geen ik is, geen verleden, geen toekomst, geen lijden, geen wensdromen, geen weerstand tegen hoe het is.
De persoon die je denkt te zijn heeft er niks aan. Het geloof in 'ik' valt weg en er valt niets meer te doen in de sfeer van zelfverbetering. Punt.
(uit Rozengeur en Prikkeldraad).